Heybeliada Gezi Rehberi

Heybeliada, adalar arasında en yeşili belki de en güzelidir. Büyükada’dan sonra ikinci en büyük adadır. Fakat Büyükada’ya göre daha fazla tepe bulunmasına rağmen, tepelerin yükseklikleri Büyükada’dakilere göre daha düşüktür. Nüfusu 5.500 civarındadır, diğer adalarda olduğu gibi yaz aylarında bu rakam kat be kat artar. Vapurdan adaya adımınızı attığınız andan itibaren insan şehrin yarattığı bütün stres ve huzursuzluğunu bir anda üzerinden atıyor. Büyükada’ya göre çok daha sakin ve yeşil, gezilip görülecek yerleri de bol. Ayaklara kara sular inene kadar gezme eyleminin en uygun olduğu ada diyebiliriz. Attığınız her adımda stresten biraz daha uzaklaşıyorsunuz ve her köşesi huzur dolu. Heybeliada’da da ulaşım diğer adalarda olduğu gibi bisiklet veya elektrikli araçlarla sağlanır.

Heybeliada Tarihi

Heybeliada’nın eski ismi Halki’dir. Halki Yunancada bakır anlamına gelir. Antik Yunan filozoflarından Aristoteles, o zamanların Heybeliada’sında bakır olduğunu iddia ettiğinden dolayı ismin buradan geldiği söylenir. Gerçektende Heybeliada’da bir bakır madeni bulunmakta fakat çok uzun bir süredir kapalı. Şimdiki ismi Heybeliada’yı ise heybeye benzeyen şeklinden almaktadır.

16.Yüzyılda İstanbul’daki vebadan kaçmak isteyen Hristiyanların sığınma noktası olmuş. 1924 yılında inşa edilen sanatoryumda ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü bir süre kalmış. Sanatoryum 2006 yılında kapandı.

Heybeliada’ya nasıl gidilir?

Eğer Avrupa Yakası’nda ikamet ediyor iseniz Heybeliada’ya Karaköy ve Eminönü’nden sabah saat 6:30’dan itibaren başlayan seferler düzenlenmektedir. Kabataş Limanı adalara gidişte en çok kullanılan limandır. Çünkü adalara vapur, motor ve deniz otobüsleri gibi çok geniş yelpazede seçenekler sunar. Mevsim farketmeksizin düzenli seferler bulabilirsiniz. Adalara yolculuk görece biraz uzun sürdüğünden daha hızlı ve rahat bir ulaşım için İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO)’nide tercih edebilirsiniz.Avcılar iskelesinden ise sadece yaz aylarında ve 9:15’de başlayan seferlerle adalara gidilebilir.

Yok eğer Asya Yakası’nda iseniz, Bostancı Asya Yakası’nda en çok tercih edilen ulaşım noktasıdır. Kabataştaki gibi deniz otobüsleri, vapur ve motor seçenekleri buradada mevcuttur. Mevsim farketmeksizin saat 6:00 dan başlayan düzenli seferler düzenlenir. Kabataş’tan kalkan şehir hatlarının ilk durağı Kadıköy iskelesidir. Kadıköy iskelesi de Kabataş’tan kalkan şehir hatları deniz araçlarına binebilirsiniz.Kartal iskelesi de yaz kış düzenli sefer yapan yalnızca Prenstur firması vardır ve sadece motor ile sefer düzenler. Seferler saat 6:30’da başlar. Maltepe iskelesi de Mavi Marmara firması motor ile günde sadece üç defa sefer düzenler ve ilk seferleri 8:00’da başlar. İstanbulun bütün iskelelerinde hizmet veren deniz taksilerinden araç kiralayıp ulaşım sağlanabilir.

Heybeliada’da Gezilmesi Gereken Yerler

Yazarların Durağı

Hüseyin Rahmi Gürpınar ve Ahmed Rasim gibi yazarların evlerini görebileceğiniz bir sahil yolu var. Sahil yolunun bir kısmı askeri bölge olduğu için özel izniniz olmaksızın buraya giremiyorsunuz.

Deniz Lisesi

1773 yılında kurulan sonra bir ara Kasımpaşa’ya taşınan ama 19. Yüzyıl ortalarında tekrar Heybeliada’ya dönen deniz lisesi, Cumhuriyetin ilanından sonra Deniz Harp Akademisi olarak adlandırıldı. 1985 yılında ise Tuzla’daki geniş kampüse taşındı.

Panaghia Kamariotissa Kilisesi

1453 yılındaki İstanbul’un Fethinden önce yapılan Panaghia Kamariotissa Kilisesi aynı isimli bir manastırın parçası idi ve deniz lisesi içerisinde yer almakta fakat ziyaretçiler tarafından gezilememektedir. Bu kilisede bulunan dini nesneler ise Ruhban Okulu’na taşınmış. Kilisenin bir diğer özelliği ise dört yapraklı yonca şeklinde inşa edilmiş bir kilise olması.

Panaghia Kamariotissa Kilisesi’nde gömülü altı adet patrik bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi 4. Murat tarafından idam edilene kadar altı kez patriklik yapan Cyril Lucaris’dir.1597 yılında 1. Elizabeth döneminde İngiltere’nin Osmanlı büyükelçisi Edward Barton’uun da mezarı burada bulunmaktadır. Daha sonra mezar taşı  Selimiye kışlasının yanındaki İngiliz mezarlığına taşınmıştır.

Ruhban Okulu ( Aya Triada Manastırı )

Manastırın tarihi belirsizdir fakat Aya Triada ( kutsal üçleme ) 9. Yüzyıl civarında inşa edildiği düşünülüyor. Bu manastır da diğer manastırlar gibi dönemin şartlarına göre bir çok kez sürgün yeri olarak kullanılmış. Samatya’da bulunan Studius Manastırının baş rahibi Theodore, V. Leo tarafından adaya sürgün edildiğinde yaptırılmış. 820 yılında ise suikaste kurban giden V. Leo’nun eşi ve çocukları da adaya sürgüne gönderilmiş.

1453 yılında manastır tamamen yıkılmış 1550 yılında 3. Metrophanes’in patrik olmasına kadar da yeniden yapılmamış. 3. Metrophanes manastıra 300’den fazla da kitap bağışlamış fakat, bu kitaplardan bazıları başka kütüphanelere taşınmış ya da kaybolmuş. Bir dönem finansal sıkıntılar yaşayan Aya Triada kendisini “Üçüncü Roma” sıfatıyla Bizans’ın devamı olarak gören Rus Çarı Deli Petro’dan  gereken desteği almış. 1773 yılında tekrar inşa edilmiş, ancak 1821’deki Yunanistan’ın uluslaşma sürecinde tekrar hasar aldı. 1844’te kurulan Halki İlahiyat Okulu 1894 depreminde yıkılmış.

Dini Yapılar

Parlak renkleriyle fark yaratan Aya Nikola Kilisesi ondan daha önce burada bulunan Bizans kilisesinin yerine 1857 yılında inşa edilmiş. 1894’teki depremde aldığı hasardan sonra restore edilirken çanı Rusya’dan getirilmiş. Azize Paraskevi’ye adanan ve şifalı su kaynağı varsayılan Aya Nikola Kilisesi’nin ziyaretçileri çoğunlukla Ermeniler ve Süryaniler. Aynı bölgede cami ve sinagog’da bulunması dinlerin bir arada nasıl kardeşçe yaşayabileceğinin bir göstergesidir.

Bugün bile hala Heybeliada birçok farklı din ve kültüre sahip insanları bir arada bulunduran oldukça derin kültür ve tarihi zenginliğe sahip bir turistik alandır.

İstanbul Gezi Rehberi için tıklayınız.